Στον κόσμο, υπάρχουν μέρη που φέρνουν στην επιφάνεια τα κρυμμένα μυστικά τους, αποκαλύπτοντας μια πλούσια ιστορία που είχε ξεχαστεί στον χρόνο κι ενώ ίσως κανείς να μην είχε ακούσει γι’ αυτά, μετά από χρόνια ξεπηδούν από τα βιβλία της ιστορίας και γράφουν ένα ακόμη κεφάλαιο. Ένα τέτοιο μέρος βρίσκεται στο ΒΔ άκρο της Ναυπακτίας, όπου η μείωση της στάθμης της Ευηνολίμνης έφερε στο φως τα μυστικά του Νεοχωρίου και των γύρω περιοχών. Μια ιστορία γεμάτη μυστήριο κι αναμνήσεις που ξεδιπλώνεται μετά από 32 χρόνια, καθώς η στάθμη των υδάτων της Ευηνολίμνης στη Ναυπακτία πέφτει σε χαμηλότερα επίπεδα από τα συνήθη. Στο επίκεντρο αυτής της απρόβλεπτης αλλαγής βρίσκεται ο εγκαταλειμμένος οικισμός των Καλαθείκων, που επανέρχεται στο προσκήνιο ως ανεξίτηλο κομμάτι της τοπικής ιστορίας, με τα παλιά του σπίτια να αναδύονται μέσα από το νερό σαν άλλη χαμένη Ατλαντίδα.
Η αναζήτηση νέων πηγών υδροδότησης στη δεκαετία του ’60 οδήγησε στην άντληση νερού από την τεχνητή λίμνη του Μόρνου, αλλά και στη δημιουργία του φράγματος Αγίου Δημητρίου το 1992. Αυτή η υδρολογική υποδομή, που επί δεκαετίες ήταν η ζωτική αρτηρία για την περιοχή, τώρα αποκαλύπτει τα μυστικά που κρύβονταν κάτω από τα νερά της.
Ιστορικά, ο οικισμός των Καλαθέικων, καθώς και τα Παλιχώρια και το Παλιονέχωρο, έχουν τις ρίζες τους στην εποχή της απελευθέρωσης κι από εκεί κι έπειτα αναπτύχθηκαν. Στο απέναντι μέτωπο, στέκει ο Καρφοπεταλιάς, «βραχοβούνι απομονωμένο, απόμερο, δυσκολοπάτητο, άσυλο, καταφύγιο και κρυψώνα σε δύσκολες στιγμές». Το φαράγγι του Κλινοβίτη και των παραποτάμων του είναι εντυπωσιακό, ενώ βράχοι, σπηλιές, καταρράκτες, ποταμολιμνούλες κι άγρια βλάστηση σφραγίζουν το τοπίο.
Με τη μείωση της στάθμης των υδάτων, λοιπόν και λόγω της έλλειψης βροχόπτωσης και χιονοπτώσεων του φετινού χειμώνα, ο οικισμός των Καλαθείκων αναστήθηκε, με τα ερειπωμένα πετρόχτιστα σπίτια του να δημιουργούν ένα κλίμα μυστηρίου κι απόκοσμης αύρας, μοιάζοντας σχεδόν στοιχειωμένα. Σαν φαντάσματα από το παρελθόν, τα ερείπια των σπιτιών του οικισμού μας θυμίζουν την ιστορία που είχε ξεχαστεί. Οι εικόνες και το βίντεο που κατέγραψε το πέρασμα ξανά στη ζωή των σπιτιών που είχαν παραδοθεί στη λήθη, μοιάζουν σαν να βγήκαν από κάποιο σκηνικό ταινίας και σίγουρα θα κινήσουν το ενδιαφέρον πολλών εξερευνητών που διψούν για μυστικά και παράξενα μέρη.
Η επανεμφάνιση αυτού του οικισμού είναι ένα μαγικό καμπανάκι για το ότι η φύση ποτέ δε θα πάψει να κρύβει μέσα της ανεξιχνίαστα μυστήρια και ότι κάποιες φορές, με τη βοήθεια των στοιχείων της αυτά αναδύονται στην επιφάνεια, θέλοντας να θυμίσουν πως η ζωή είναι φτιαγμένη για να κάνει κύκλους. Καθώς τα Καλαθείκα ξαναβγαίνουν από τον βυθό, δημιουργούν μια μοναδική ευκαιρία να ταξιδέψουμε στο παρελθόν που μέχρι χθες, ζούσε κάτω από τα νερά της Ευηνολίμνης.
